Margreet van Brakel
Directeur Skal Biocontrole

Producten bevatten steeds meer claims en keurmerken op de verpakkingen, maar wie wil beweren dat zijn product biologisch is, moet onder controle staan van Skal Biocontrole. “Er is maar één keurmerk waar wetgeving achter hangt en dat is het Europees biologisch keurmerk, op producten te herkennen aan het groene blaadje”, vertelt Margreet van Brakel, directeur van Skal Biocontrole. In Nederland is Skal de enige onafhankelijke organisatie voor het toezicht op de biologische productie in Nederland. De stichting doet dat in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken.

Term biologisch is wettelijk beschermd

Het woord ‘biologisch’ is een wettelijk beschermde term. Ook als op een product het woord bio, eko, eco of organic staat, moet het productieproces voldoen aan wettelijke voorschriften. De Europese overheid bepaalt de regels en de ruim 3600 Nederlandse gecertificeerde bio-ondernemers leven deze na. Een bio-boer mag bijvoorbeeld geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken. Het product moet gentechvrij zijn en de boer moet ondernemen met respect voor de dieren. Inspecteurs van Skal gaan na of deze en andere Europese regels worden nageleefd. Er zijn ook inspecteurs voor de verwerkende bedrijven, zoals de melkfabriek of slachterij. Daar gaan de inspecteurs onder andere na of er geen chemisch-synthetische geur-, kleur- en smaakstoffen en conserveringsmiddelen aan de producten worden toegevoegd.

Hele productieketen moet aan de eisen voldoen

Margreet van Brakel: “Consumenten kunnen erop vertrouwen dat van producten waarop het biologisch keurmerk staat afgebeeld, de hele keten is gecontroleerd. De hele keten; van het zaaigoed tot aan het eindproduct staat onder controle.” De inspecteurs van Skal nemen bijvoorbeeld ook transacties tussen bedrijven onder de loep, die moeten op elkaar aansluiten.
 

Geplande en onaangekondigde inspecties

Wat houdt die handhaving in? “Volgens de Europese regelgeving moeten we elk bedrijf minimaal één keer per jaar bezoeken. Dit zijn inspecties waar we een afspraak voor inplannen”, legt Margreet van Brakel uit. “Daarnaast komen we bedrijven onaangekondigd controleren. Als we bijvoorbeeld ergens schaarste in de markt waarnemen, inspecteren we daar extra om vast te stellen of de regels niet overtreden worden om aan de grote vraag te kunnen voldoen. Vorig jaar zagen we bijvoorbeeld een enorme groei in de vraag naar quinoa en spelt. Het kan ook zijn dat het weer bepaalde risico’s voor sommige teelten meebrengt. Dan controleren we de bijbehorende productieprocessen ook extra op het gebruik van chemische gewasbeschermers bijvoorbeeld.”

Weinig misstanden in de biologische sector

Het aantal misstanden in de biologische sector valt mee, aldus Van Brakel. “De naleving is juist relatief hoog. Dat komt omdat consumenten bereid zijn om de meerwaarde van een biologisch product te betalen als ze er op kunnen vertrouwen dat het ook echt biologisch is. Als één bedrijf de fout in gaat, komt de hele sector in een slecht daglicht te staan.” Voorlopig kiezen steeds meer consumenten voor biologische producten. De biologische productie in Nederland neemt nog altijd toe. “De groei in aantallen inspecties kunnen wij prima aan”, besluit Margreet van Brakel. Oftewel, met een groen blaadje op de verpakking weet je zeker dat het goed zit!